آبادان
|
آبادان نام بندر و جزيره دلتا مانندى است كه در گذشته « عبادان» نام داشته است. ياقوت حموى جزيره بزرگ را كه بين دو شط يعنى اروند رود و كارون واقع شده، « ميان رود» نام داده است، ناصر خسرو قباديانى نيز در سال 438 هـ. ق آبادان را ديده و آن را توصيف كرده است. در اواخر قرن سيزدهم هجرى قمرى آبادان به واسطه وجود صنعت نفت رونق و گسترش يافت. در سال 1909 ميلادى شركت نفت به دنبال عمليات استخراج نفت در خوزستان پالايشگاه و تصفيه خانههاى عظيمى در آبادان ايجاد كرد. پس از ايجاد پالايشگاه اهميت اقتصادى، سياسى و بينالمللى اين جزيره افزايش يافت. در زمان سلطنت رضا شاه پهلوى نام عبادان به آبادان تغيير يافت. شهر آبادان قبل از حمله عراق به ايران در سال 1359 خورشيدى از شهرهاى بسيار با شكوه و آباد ايران بشمار مىرفت. در حال حاضر كار بازسازى و نوسازى اين شهر به اتمام رسيده است.
|
|
اهواز
|
اهواز مركز استان خوزستان است. بانى و تاريخ بناى شهر اهواز بدرستى معلوم نيست، عيلاميان شهرى در حدود اهواز بنام ” اكسين“ بنا كرده بودند. پس از ويرانى آن، شهر اهواز در دوران اشكانيان، تجديد بنا گرديد و پس از اشكانيان، اردشير ساسانى به بناى مجدد اهواز همت گماشت و در دوران پس از ساسانيان نيز شهر اهواز دستخوش ويرانى شد كه باز به عمران آن پرداختند. ” ابن بنشاد“ مىنويسد: اهواز شهر بزرگى است، مردمش زرتشتى و مسلمان و انبار كالاها و فرآوردههاى خوزستان است، شكر، بافتههاى پشمى، جامههاى ديبا، پارچههاى كنفى و ديگر محصولات را از همه شهرهاى ايران به اهواز مىآورند و از اين شهر و به وسيله كشتى از راه خليج فارس به هندوستان و چين و از راه بصره و عراق و اصفهان به ساير كشورهاى جهان حمل مىكنند. بازرگانان و سوداگران و بيگانگان در اين شهر سود بسيار مىبرند. نام اهواز با كالاهاى شكر و پارچه، در همه جهان مشهور و به بزرگى موصوف بود و به همين جهت عربها اين شهر را ” سوقالاهواز“ ناميدهاند. از قرن ششم هجرى قمرى به بعد به علت خراب شدن سد شادروان و همچنين جنگلها و اغتشاشات داخلى و بروز بيمارهاى وبا و طاعون، اهواز رو به خرابى رفت تا آن در سال 1306 هجرى قمرى همزمان با حفر كانال سوئز و توجه اروپائيان رونق تازهاى گرفت. ناصرالدين شاه قاجار هم از اين فرصت براى گسترش كشتيرانى بر روى رود كارون استفاده كرد و توسط والى خوزستان در كنار اهواز قديم بندرگاهى به نام « بندر ناصرى» احداث كرد. در پى احداث اين بندر نام اهواز به « ناصريه» تبديل شد ولى در دوره پهلوى به نام قديمى « اهواز» خوانده شد.
|
|
ايذه
|
ايذه يك شهر تاريخى است و آثارى از زمانهاى بسيار قديم در آن به جا مانده است. اين شهر در روزگار عيلاميان اهميت و عظمت بسيار داشته و مركز آن آنزان يا آشتيان بوده و در عهد ساسانيان نيز نام و اعتبار داشته است. دركتابهاى تاريخى و جغرافى دوران بعد از اسلام نيز نام اين شهر ذكر شده است. مقدسى و ابن خرداد وياقوت حموى از ايذه نام بردهاند. آتشكدهاى هم در آن شهر بود كه تا زمان هارون الرشيد فروزان بوده است. ” استرنج“ مىنويسد: ايزج به پل سنگى بزرگى كه در آن شهر روى كارون بسته بودند معروف بود. پل مزبور را ياقوت از عجايب جهان شمرده است. اين پل كه خرابههاى آن هنوز ديده مىشود، بنام مادر اردشير بابكان ( خزهزاد) ناميده مىشد. كلمه ايذه در زمان اتابكان لر كمتر بكار رفت و به جاى آن مالمير ( مال امير) ناميده شد. كلمه ايذه در قرنهاى گذشته به كلى متروك شده بود تا در دوره پهلوى مجدداً مورد استفاده قرار گرفت.
|
|
ماهشهر
|
نام قبلى ماهشهر بندر مشهور بود و پيش از آن مهرويان و ماچوله خوانده مىشد. اين شهر يكى از قديمى ترين بندرهاى خليج فارس است. حمدالله مستوفى مىگويد: « به فاصله كمى از رودخانه شيرين يعنى رودخانه زهره كه به تازگى به رودخانه طاب مرسوم شده، قرار دارد. بندر مهرويان در مرز غربى فارس واقع شده است. اين شهر اولين بندرى بود كه كشتىهاى مسير بصره به اروند رود و به هند از آن مىگذشتند. اين شهر در سال 1326 تابع خرم شهر شد و سرانجام در سال 1339 به صورت شهرستان درآمد و تا قبل از ايجاد تأسيسات خارك، بزرگترين بندر صادراتى نفت ايران بود و هم اكنون نيز مهمترين واحد تبديل و صدور گاز در اين بندر قرار دارد و فرآوردههاى صادراتى پالايشگاه آبادان از طريق اين بندر صادر مىگردد.
|
|
بهبهان
|
اين ناحيه در روزگاران باستان وجود داشت و مركز حكومت آن ابز قباد، قباد فره و ارگان نام داشت. مقدسى در وصف آن مىنويسد: ارجان ولايتى است بس مهم، دشتى و كوهستانى و دريايى پر از درختان نخل، انجير و زيتون، نعمتهاى آن فراوان است. ياقوت حموى درباره ارجان ( بهبهان) مىنويسد: نخستين كسى كه ارجان را احداث نمود، قباد ابن فيروز بود، زمانى كه با روميان جنگيد دستور داد شهرى در مرز فارس و خوزستان احداث كنند و آن را ابز قباد نام نهاد. در روزگار ساسانيان شهر ارجان كه در 12 كيلومترى بهبهان بود بنا گرديد بعد از ويرانى ارجان مردم به بهبهان فعلى نقل مكان كردند. در قرن چهارم ميلادى شهر ارجان پر جمعيت و آباد بود. به قول مقدسى، ارگان خزانه فارس وعراق و بارانداز خوزستان و اصفهان بود. به قول حمدالله مستوفى ارجان در اوايل قرن هشتم، ديگر آبادى سابق را نداشت و در نيمه دوم قرن هشتم اثرى از ارجان نمانده بود و طولى نكشيد كه بهبهان كنونى بوجود آمد.
|
|
خرمشهر
|
شهرستان خرمشهر كه در گذشته به نام ” بندر محمره“ معروف بود، از دو قرن قبل به دليل اهميت سوق الجيشى فوق العاده مورد توجه استعمارگران قرار گرفت و ( تا كنون) چندين بار به اشغال قواى خارجى درآمده است. امپراطورى عثمانى در سال 1883 ميلادى، انگليسىها در سال 1857 ميلادى و ارتش متجاوز بعث عراق در سال 1359 خورشيدى خرمشهر را اشغال كردهاند. استرنج در كتاب سرزمينهاى خلافت شرقى درباره بندر خرمشهر ( محمره) مىنويسد: ” بندر محمره“ ( خرمشهر) در كنار نهر حفار در جاى سابق شهر بيان واقع شده است. نهر حفار نواحى بالاى شط العرب ( اروند رود) را به دو قسمت بالاى كارون متصل مىكند. ” ياقوت“، جزيره بزرگ را كه بين دو شط يعنى شط العرب و كارون واقع شده « ميان رودان» نام داده است. ” مقدسى مىگويد: اين جزيره باتلاقى است كه در يك زاويه آن كنار دريا شهر عبادان است و در زوايه ديگر در مصب شط كارون بندر سليمان واقع شده است. ” كشف نفت در قرن 19 و مجاورت خرمشهر با آبادان كه بعداً پالايشگاه مدرنى در آن ساخته شد، اهميت آن را دو چندان كرده است.
|
|
دزفول
|
دزفول يا دژپل را در اصطلاح محلى دزفيل و دژپيل گويند و معرب آن دسفول است. دزفول در زمان ساسانيان همزمان با پلى كه در كنار آن بر روى دز به منظور برقرارى ارتباط بين پايتخت جديد يعنى جندى شاپور و شوشتر ساخته شد، بنا شده است. دزفول در اصل انداميش نام داشت و تا اوايل قرن سيزدهم نيز به همين نام معروف بوده است. احتمالاً نام دزفول يا دز پل از نام همان پل مشتق گرديده است. دز به معنى قلعه است. شهر دزفول در روى تپهاى به ارتفاع 210 متر از رودخانه بنا شده و سردابهاى عميقى دارد. دزفول مانند شوشتر مدتها تحت الشعاع جندى شاپور بود و پس از ويران شدن آن، رونق يافت، سپس به سبب عدم توجه به تعمير شبكه آبيارى عهد ساسانى، آسيب ديد. دزفول از هجوم مغول محفوظ ماند، ولى بعداً تحت فرمان ايلخانان درآمد، در مقابل امير تيمور مقاومتى نشان نداد. نادر شاه چند بار به دزفول آمد و براى حفظ آن در مقابل لران قلعه دزشاه را در چند كيلومترى شمال شرقى شهر بنا نهاد.
|
|
دشت آزادگان
|
دشت آزادگان در ابتدا به دست ميسان يا سهل ميان و بعد از آن به بنى طرف معروف بود. در سال 1314 خورشيدى بنا به تصويب هيأت وزيران به ” دشت ميشان“ تغيير نام يافت و در سالهاى اخير ” دشت آزادگان“ نام گذارى شد. ساكنان اين منطقه را عشاير عرب زبان تشكيل مىدهند. اين شهرستان تا سال 1323 خورشيدى جزء شهرستان اهواز بود و بعد از آن با پيوستن به بخش بستان به شهرستان دشت ميشان و دشت آزادگان تبديل شد.
|
|
رامهرمز
|
در لغت نامه دهخدا آمده است: « رامهرمز نام شهرى است از بناهاى هرمز پادشاه در اهواز در حوالى شوشتر و آن را رامز گويند و منسوب بدانجا را رامزى و رامي گويند و در قديم آن را سمنگان مىگفتهاند. اصطخرى مىگويد: در رامهرمز پارچههاى ابريشمى مىبافند و به بسيارى از شهرها و ديار مىبرند. مىگويند مانى پيشواى دينى نامدار در اين شهر كشته و به دار آويخته شده است و نيز مىگويند وى در اين شهر در مجلس بهرام گور به مرگى حتمى درگذشت و سپس سرش را از تن جدا كردند و گفتند او را كشتهايم. ابن البشار مىگويد: رامهرمز قصبه بزرگى است و بازارهاى بسيار و پر نعمت دارد. مسجد جامع زيبايى دارد كه در گرد آن بازارهاى آبادى بر پا بوده و از عضد الدوله ديلمى است. اين بازار تماماً سنگ فرش، مسقف، پاكيزه، زيبا و روشن است. او همچنين به وجود كتابخانهاى در اين شهر اشاره مىكند و اهميت و بزرگى آن را با كتابخانه بصره مقايسه مىكند. شهرستان رامهرمز در سالهاى اخير، مجدداً اهميت گذشته خود را به دست آورده و رو به توسعه و ترقى نهاده و امروزه از شهرستانهاى مهم استان خوزستان به شمار مىرود.
|
|
شوشتر
|
شهر شوشتر از شهرهاى بسيار كهن ايران است. طبق روايت گويند: شهرستان شوش و شوشتر را شوشيند ( شوسن) زن يزدگرد پسر شاپور ساخت، زيرا او دختر ريش گلوته پادشاه يهوديان و مادر بهرام گور بود. در عهد عيلاميان شهر هيدالو ظاهراً در موضع شوشتر كنونى بود و سپاهيان آشور بانيپال در دنباله فتوحات خود بدانجا رسيدند. قديمترين آثار بدست آمده نشان مىدهد كه شوشتر در زمان ساسانيان نيز وجود داشته است. در سال 260 ميلادى والدين قيصر روم اسير شاپور اول ( دومين پادشاه سلسله ساسانى) گرديد و در مدت 7 سال اسيرى به ساختن سد عظيم شادروان در نزديك شوشتر مشغول بود عربها، سد شادروان را از عجائب ابنيه جهان مىشمردند و هنوز آثارى از آن باقى مانده است. شوشتر در دوره قاجاريه نيز كرسى ايالت خوزستان محسوب مىشد. در زمان فتحعلى شاه قاجار، شوشتر، دزفول و هويزه جزء كرمانشاه گرديد و به محمد على ميرزاى دولت شده سپرده شد. بر اثر طاعون در سال 1247 هـ. ق، بيش از نيمى از جمعيت شهر خالى شد. در زمان سلطنت مظفر الدين شاه، دو دستگى حيدرى و نعمتى در آن به اوج خود رسيد و هريك در كوچهها و يا پشت بام سنگر بندى كردند. خزعل خان هم ازاين وضع استفاده كرد و دستههاى عربها را به تاخت و تاز در شوشتر فرستاد. مردم شوشتر از آغاز ظهور اسلام مسلمان و بعدها شيعه شدند. شوشتر را دارالمومنين دانستهاند.
|
|
مسجد سليمان
|
مسجد سليمان از شهرهاى مهم نفتى استان خوزستان بشمار مىرود.طبق كاوشهاى باستانشناسى، آثار كهن مربوط به زندگى غار نشينى و دوران ماقبل تاريخ در اين سرزمين كشف شده است و گفته مىشود كه در همين مكان هوشنگ پيشدادى در اثر برخورد دو سنگ چخماق شعله آتش را براى اولين بار كشف كرده است. مسجد سليمان در زمان كيانيان، عيلامىها، مادها، پارس ها، سلوكيان، اشكانيان و ساسانيان اهميت فراوانى داشته است و آثار برجا مانده از آن دوران شاهد اين ادعاست مسجد سليمان همچنين زادگاه چيش پيش پارسى بوده است. اين شهر درقرن هشتم قبل از ميلاد جزء سرزمين عيلام بود و در آن عصر ” آساك“ نام داشت و در دوران پارسها ” پارسوماش“ ناميده مىشد. در قرون وسطى نيز ” تُلْغُر“ ناميده مىشد، سپس به ” جهانگيري“ و ” ميدان تفتون“ معروف گرديد. بعد از اينكه آثار آتشكده سر مسجد براى همگان مشخص شد، بنا به تصويب مجلس شوراى ملى در سال 1305 خورشيدى به ” مسجد سليمان“ تغيير نام يافت.
|
|
شادگان
|
شادگان در سالهاى گذشته به علت ارتباط با خليج فارس از راه پيش بندر بوزى، واقع در منتهىاليه خورد ورق، اهميت داشته است ولى به علت از كار افتادن بندرگاه در اثر پر شدن خوردورق از رسوبات، از اهميت آن كاسته شده است. شهرستان شادگان در گذشته يكى از بخشهاى مهم شهرستان خرمشهر بود و در سالهاى اخير به شهرستان تبديل شده است.
|
|
شوش
|
شوش يكى از كهنترين مراكز تمدنى جهان است. در نتيجه كاوشهاى باستانشناسى آثار و بقايايى در آن يافت شده است كه قدمت آن را به دوران ماقبل تاريخ مرتبط مىسازد. عيلامىها اولين قومى هستند كه شوش را رونق بخشيدند. در دوران تسلط اين قوم، شوش آنچنان اعتبارى يافت كه به پايتختى برگزيده شد. شوش پس از تسلط هخامنشيان نيز عظمت خود را حفظ نمود و داريوش هخامنشى آن را به عنوان پايتخت زمستانى برگزيد و تا اوائل تسلط مسلمانان عرب همچنان رونق داشت. در زمان ساسانيان، شوش پايتخت زمستانى بود. از سده دوم تا هفتم هـ. ق نيز دوباره رونقى نصيب اين شهر گشت ولى با حمله مغولان، عظمت و شكوه آن از ميان رفت. از سال 1849 ميلادى باستان شناسان به كاوش در ويرانههاى شوش پرداختند و آثار نفيسى از شهر خاموش و متروك شوش بدست آوردند. قلعه معروف شوش در سال 1898 توسط دمرگان بر تپه اكروپل احداث گرديد.
|
|
باغملك
|
باغملك يكى از شهرستانهاى جديد التأسيس استان خوزستان است و تاريخ آن با تاريخ نواحى شمالى استان خوزستان درآميخته است.
|
|
انديمشك
|
انديمشك در كنار خرابههاى شهر قديم ( لور) و ( ارى ترين) احداث گرديده است. لور شهرى آباد بود كه جعرافى نويسانى چون اصطخرى و مقدسى از آن نام بردهاند. گويا شهر لور تا قرون وسطى از آبادى بهرهمند بود و پس از آن رو به ويرانى نهاده است. انديمشك در دوره قاجاريه و در حكومت حاج صالح خان مكرى با ساختن قلعهاى اهميت پيدا كرد و صالح آباد ناميده شد، سپس به انديمشك تغيير نام يافت. مردم اين شهر در گذشته دركپرها، چادرهاى ساده و بعدها در خانههاى گلى زندگى مىكردند. ولى امروزه رشد و توسعه قابل توجهى يافته است.
|
|
نام و نشانى اماكن و ديدنىهاى مهم استان
|
دزفول درياچه سد دز- 15 كيلومترى شمال شهر دزفول هور مزرعه- جنوب دزفول پل قديمى دزفول- دزفول كاروانسراى دزفول- دزفول بند بالا رود- بر روى رودخانه دزفول آسياب رعنا- در غرب شهر دزفول حمام كرناسيون- در كنار رودخانه شهر دزفول شهرباستانى جندى شاپور- 10 كيلومترى دزفول تپه چغاميش- 40 كيلومترى جنوب شرقى دزفول مسجد جامع دزفول- ميدان مركزى دزفول مسجد لب خندان- دزفول مسجد ملا عليشاه- خيابان سيروس دزفول آرامگاه شاه ابوالقاسم ( يعقوب ليث) – جاده دزفول، شوشتر بقعه با حزقيل/ ابودانيال- دزفول بقعه پير اسحاق- دزفول، هقت تپه بقعه پير روبن – شمال غربى دزفول بقعه شاه ركن الدين – شرق دزفول بقعه على مالك – نزديك پل دزفول
شوشتر چشمه آب معدنى گراب- 9 كيلومترى روستاى گراب در شوشتر چشمه سىزنگر- شوشتر قلعه رستم عقيلي- شوشتر پل شادروان – جاده شوشتر، دزفول پل لشكر – شوشتر پل نفسكش يا شاه على – غرب شهرستان شوشتر كاروانسراى شوشتر- شوشتر بندقير – شوشتر بند خاك – جنوب شهر شوشتر آسىهاى آبى سيكا- شوشتر روستاى گتوند- شوشتر شهر باستانى دستوا- 3 كيلومترى جنوب شوشتر منزل مستوفي- شوشتر منزل معينالنجار ( معينزاده) – در محله در عباس شوشتر آبشارهاى تاريخى شوشتر – در نزديكى سيكا شوشتر خرف خانه- شوشتر بازار شوشتر- شوشتر معبد توعاشقون ( اتاق عاشقان) – شوشتر كلاه فرنگى – شوشتر قلعه سلاسل – شوشتر قلعه رستم – شمال روستاى گتوند مسجد جامع شوشتر- غرب شوشتر امام زاده سيد حسن – شوشتر امام زاده عبدالله – جنوب شهر شوشتر بقعه امام رضا ديني- خارج از شهر شوشتر بقعه براء بن مالك – شمال شوشتر بقعه سيد محمّد ماهرو- شوشتر بقعه سيد محمد گياهخوار – شمال شرقى شوشتر بقعه خضر- خدر- شوشتر بقعه شابوالحسن/ شامرد- ضلع غربى روستاى جلكان شوشتر
انديمشك شهر لور ساساني- انديمشك
ايذه قلعه تُل- سرتُلى در ناحيه ايذه اشكفت سليمان- جنوب غربى شهر ايذه نقش حونگ اژدل يا اژدر – 15 كيلومترى شمال ايذه برد نبشته ايذه- ايذه نقش كوباد ايذه- ايذه مجسمهسوسن- ايذه، مسجد سليمان كتيبه هاني- ايذه گورستان شمي- روستاى شمى ايذه
بهبهان قلعه ارجان- شهرستان بهبهان پل امام رضا يا ارجان- بهبهان پل كسرى – 200 مترى شرق بهبهان پل دختر ارجان- در ناحيه ارجان بهبهان پل بنديكان- در محلى بنام بكو ( بكان) بهبهان آب انبار/ مله پرگل سرخ- در راه بهبهان به خير آباد محوطه باستانى ارجان -10 كيلومترى بهبهان ويرانههاى شهربه گوار( آثار جلگه تشون) – غرب دشت بهبهان كتيبه تنگ تك آب- 20 كيلومترى شمال شرقى بهبهان كتبيههاى تنگ تكاب- 9 كيلومترى شمال بهبهان كتبيههاى تنگ سردك ( سولك) – 50 كيلومترى شمال غربى بهبهان مسجد جامع بكان- شمال شهرستان بهبهان امام زاده اباذر – خارج قصبه دشت فريدون بهبهان امام زاده شاه مير على حسين- جنوب شرقى بهبهان
مسجد سليمان درياچه سد عباسپور ( سد كارون) – شمال شرقى مسجد سليمان سد خليل خان ( چهاربُرى) – بخش لالى شهرستان مسمجد سليمان چشمه و حوض گلگير- بخش مركزى شهرستان مسجد سليمان صفه سليمان سر مسجد- محله سرشبيه مسجد سليمان قلعه تُزك دِز- بين چم آسياب و مسجد سليمان قلعه بَرْدي- بخش انديكا مسجد سليمان قلعه لِيْت ( ريت) – روستاى دو پلو طان و ماشگيرى انديكا قلعه خواجه – بخش انديكا مسجد سليمان يك برجى – بخش انديكا مسجد سليمان سيم بند( طاقا) – بخش انديكا مسجد سليمان پل نگين- بخش انديكا مسجد سليمان بَرْد قمچي- در انديكا تپه باستانى كلگه رزى ( رزين) – جنوب شهر مسجد سليمان
شوش منطقه حفاظت شده كرخه- در 2 كيلومترى شهر باستانى شوش ايوان كرخه- 20 كيلومترى شمال غربى شوش كاخ آپادانا ( كاخ داريوش) – شوش قلعه آكروپل – شوش هفت تپه – 5 كيلومترى جنوب شرقى شوش تپههاى شوش ( شهر شاهى) – منطقه شوش معمبد زيگورات (چغازنبيل)- 45 كيلومترى جنوب شرقى شوش
سليمان معبد بَرْد نشانده- مسجد سليمان كتيبه تنگ صئولك – بخش مركزى مسجد سليمان محراب سر مسجد- بخش مركزى مسجد سليمان بقعه معبد بَرْد نشانده- مسجد سليمان كتبيه تنگ صؤلك – بخش مركزى مسجد سليمان محراب سر مسجد- بخش مركزى مسجد سليمان بقعه شاه ابوالقاسم- روستاى شاه آباد سادات مسجد سليمان بقعه فهت شهيران- مسجد سليمان- لاكي بقعه بابا زيد گيلاني- انديكا مسجد سليمان
شوش بقعه دانيال پيغمبر – روبروى تپه ارگ شوش موزه شوش- شوش موزه هفت تپه- شوش كاخ شائور ( كاخ اردشير) – روبروى آرامگاه دانيال در شوش
آبادان موزه آبادان- آبادان
اهواز گورستان زرتشتيان- اهواز
ماهشهر شهر باستانى آسك ( كلات) – در جنوب شرقى هنديجان بندر ماهشهر روستاى باستانى صالحك – در شرق هنديجان و هم مرز بهبهان قلعه باستانى باسيف- شرق جاده هنديجان – ديلم
رامهرمز قلعه يزدگرد يا تاشاري- روستاى شوردين رامهرمز قلعه دختر – شمال رامهرمز ويرانه شهر مختارك – شمال رامهرمز تپه بَرمى يا برمك- جنوب شهر رامهرمز طاق نصرت ساسانى – رامهرمز گورهرمز ساسانى – يكى از خيابانهاى اصلى شهر رامهرمز
انديمشك چشمه عين شوش- 13 كيلومترى جاده انديشمك به اهواز چشمه آب معدنى دهلران- 13 كيلومترى جاده انديمشك به اهواز منطقه حفاظت شده كرخه- روستاى سرخه
شادگان تالاب شادگان- شادگان هور الدورق- شادگان
|
|
* منبع : زنده دل ، حسن . مجموعه راهنماى جامع ايرانگردى : استان خوزستان ، تهران : نشر ايرانگردان – جهانگردان ، 1379 . ص 31-34،114-119.
|