مادها مردمانى آريايى نژاد بودند كه در ابتداى قرن هفتم يا آخر قرن هشتم ق.م دولت ماد را تأسيس كردند . آنچه از اين دوره در دست است ، به اندازهاى نيست كه بتوان تاريخ موسيقى اين روزگار را به خوبى نشان داد . اما از شواهد ديگر تا حدى مىتوان به آنچه در اين دوره رواج داشته است ، پى برد . يكى از مهمترين وقايعى كه تاريخنگاران ، با احتمال بسيار بدين دوره مربوط مىدانند ، ظهور زرتشت پيامبر است . با آنكه زمان زرتشت به درستى روشن نيست و به اختلاف از حدود 600 ق . م تا سدههاى 7 و 6 ق . م حدس زده شده است ، ولى مىتوان زندگى او را در دوران ماد حدس زد . مىدانيم كه مهمترين دستورهاى دينى زرتشت گاتهاست و اكنون تنها بخشى از اوستاست كه بايد به آواز خواند ؛ چندانكه گفتهاند ، به آواز نخواندن گاتها يا ممانعت از خواندن آن ، گناهى بزرگ است . همچنين بعدها تفسير و ترجمه پهلوى اوستا را نيز با آهنگ و آواز خوش مىخواندهاند . در روزگار ما نيز ، همچنان اوستا را به گونهاى آهنگين و نيايشوار مىخوانند و اين سنت نزد پارسيان يعنى مهاجران ايرانى مقيم هند و نيز زرتشتيان مقيم ايران همچنان پا بر جاست .
بدين سان مىتوان دريافت كه موسيقى مبتنى بر گاتهاى زرتشت ، يا به تعبير ديگر ، موسيقى « گاهانى » در دوره مادها رواج داشته و تا به امروز به حيات خود اادامه داده است . بر اين اساس ، گذشته از ديگر كاربردهاى موسيقى در دورههاى بعد ، مىتوان حدس زد كه سرچشمه اصلى موسيقى مردم ايران زمين در ادوار بعدى موسيقى گاهانى و در حقيقت مذهبى و نيايشى آنان بوده است .
|