در گذشته براى اندازههاى گوناگون كتاب، عنوانهايى وضع كرده بودند كه معروفترين آنها عبارتند از:
1. بازوبندى ( اندازه تقريبي: 20×30 ميليمتر )؛ 2. بغلى ( اندازه تقريبى 40×60 به بالا )؛ 3. جانمازى ( 70×120 به بالا )؛ 4. حمايلى ( به همان اندازه جانمازى ولى با قطر بيشتر كه آن را در زير لباس رو و به طور حمايل آويزان مىكردند )؛ 5. نيم ربعى ( 100×180 )؛ 6.وزيرى كوچك ( 140× 220 )؛ 7. وزيرى ( 160×240 )؛ 8. وزيرى بزرگ ( 200×300 )؛ 9.سلطانى (300×400 )؛ 10. رحلى كوچك(250×400 )؛ 11.رحلى (300×500 )؛ 12. رحلى بزرگ ( 350×600 به بالا )؛
البته ممكن است در هر يك از قطعهاى مذكور، گاه كتابى به شكل «بياض» صحافى و تجليد شده باشد و آن صورتى است كه طول و عرض كتاب برخلاف معمول است؛ يعنى كتاب از طرف طول باز مىشود و از عرض ته بندى شده است ، يا كتاب به شكل « خشتى » است كه طول و عرض كتاب تقريباً به يك اندازه است يا « طومار » است كه اوراق كتاب را از دو طرف چسبانده و درهم پيچيده و لوله كرده باشند يا « مرقّع » است كه ته صفحات كتاب را به يكديگر از دو طرف چسباندهاند. معمولاً قطعات خوش خط و تصاوير و نقاشى را به صورت مرقّع صحافى مىكردند.
|