1.صنایع غذایی: صنایعی كه تولیداتشان صرفاً مصرف خوراكی و آشامیدنی دارد:

قندسازی: این صنعت از گذشته به طریقه‌های سنتی با استفاده از نیشكر طبیعی در اغلب شهرهای بزرگ ایران توام با شیرینی سازی متداول بوده است. در 1313 ق/ 1274ش نخستین بار تولید ماشینی آن در كهریزك (جنوب تهران) به وسیله شركت بلژیكی بنا نهاده شد، اما به علت رقابت واردكنندگان و عدم حمایت دولت طولی نكشید كه تعطیل شد. حدود 40 سال بعد (1310ش) این كارخانه پس از تعمیرات لازم دوباره به كار افتاد كه ظرفیت آن 42 تن تولید قند و شكر بود. با افزایش جمعیت و توسعه ارتباطات و مخصوصاً با متداول شدن تولید شكر از چغندر، كارخانه قند در كرج و پس از آن در جاهای دیگر تاسیس گردید.

در 1320 ش شمار كارخانه‌های قند كشور به 8، در 1346ش به 29 و بعداً به 36 رسید. در 1375 ش تولید شكر خام در كارخانه‌های قند ایران به 696 هزار تن رسید.

چای: اولین كارخانه تبدیل برگ سبز به چای خشك و بسته‌بندی آن در لاهیجان زیر نظر كارشناسی كه در هند، جاوه و سیلان (سریلانكا) آموزش دیده بودند، تاسیس گردید و پس از آن واحدهای مشابهی در مراكز دیگر تولید برگ سبز چای به وجود آمد.

روغن كشی: تولید روغن از دانه‌های نباتی مانند كنجد، زیتون، بادام زمینی، كرچك، بزرك، ذرت و امثال آن كه از قدیم به مقادیر كم متداول بود، به صورت ماشینی و تولید انبوه درآمد و طولی نكشید كه روغن‌های نباتی در همه جای كشور متداول گردید. اولین كارخانه‌ی روغن كشی ایران در 1317 ش در ورامین تاسیس شد. در 1325 ش با ازدیاد تقاضای روغن نباتی و استفاده از لوبیای سویا و تخم آفتابگردان، كارخانه‌های روغن نباتی در مازندران و گرگان و سپس در جاهای دیگر به وجود آمد و گسترش پیدا كرد.

تهیه آرد: در بسیاری از شهرهای بزرگ سیلوهایی برای انبار كردن گندم ساخته شده است. اولین سیلو با ظرفیت 60 هزار تن در تهران و پس از آن در زنجان، مشهد، اراك، كرمانشاه، اصفهان، شیراز و دیگر شهرها سیلوهایی به وجود آمد، ولی به موازات این سیلوها در شهرهای كوچك و اغلب روستاها آسیاهای موتوری به تدریج جای آسیاهای آبی و بادی را گرفت و شمار این كارخانه‌ها كه در 1318 ش از 6 تجاوز نمی‌كرد، در اواخر دهه‌ی 50 به 1.610 رسید. در 1377 ش در سطح كشور جمعاً 66 سیلو با ظرفیت 2.105.000 تن وجود داشته است.

تولید خشكبار: در سال‌های اخیر عمل خشك كردن انواع سر درختی‌ها به وسیله ماشین صورت می‌گیرد و كارخانه‌های بسیاری برای تولید و بسته‌بندی كشمش و انواع برگه هلو، زردآلو، گلابی و نیز آلو و انجیر خشك كنی در سراسر كشور به وجود آمده است.

تولید دیگر مواد غذایی: بجز مواد غذایی، از جمله صنایعی كه در سال‌های اخیر گسترش یافته، صنعت نوشابه‌سازی غیر الكلی است كه میلیون‌ها ریال در آن سرمایه‌گذاری شده است

2. نساجی: صنعت نساجی بیشتر در اصفهان و پس از آن به ترتیب در كاشان و تبریز توسعه یافت و كارخانه‌های جدید مصرف كننده الیاف مصنوعی نیز به وجود آمد. تولیدات نساجی در 1357 ش به 850 میلیون متر در سال رسید، ولی پس از آن سال دچار كاهش گردید و به 175 میلیون متر در 1359 ش تقلیل یافت. در 1376 ش در سطح كشور766/1 كارگاه نساجی وجود داشته كه جمعاً 154.871 نفر در این كارخانه‌ها اشتغال داشته‌اند.

3. سیمان: استفاده از سیمان در ایران سابقه چندانی ندارد. اولین كارخانه‌ی سیمان ایران در 1312 ش در شهر ری آغاز به كار كرد. ظرفیت این كارخانه 100 تن سیمان در روز بود. گفتنی است كه در 1375 ش در سطح كشور، 17.426.000 تن سیمان تولید شده است.

4. صنایع متفرقه: كارخانه و كارگاه‌های متعددی نیز برای تولید انواع نیازمندی‌های مردم در كشور به وجود آمده است كه اینها را می‌توان نام برد: چوب‌بری: تخته سه لایی، اشباع چوب در استان های گیلان و مازندران؛ كاغذ و مقواسازی در استان‌های تهران و خوزستان؛ مبل سازی در تهران و اغلب شهرهای بزرگ؛ چرم سازی در آذربایجان، همدان و تهران؛ شیشه و چینی‌سازی در اصفهان و تهران؛ صابون‌سازی در تهران و اغلب شهرهای بزرگ؛ رنگ سازی در تهران و اغلب شهرهای بزرگ؛ و چاپخانه و كارگاههای تجلید در تهران و اغلب شهرهای بزرگ.