در شمال ایران، یعنی سواحل دریای خزر از 1296ق/1879م كه امتیاز صید ماهی به یك تبعه‌ی روس به نام لیانوزوف داده شد، وضع ماهیگیری دستخوش تغییر اساسی گردید. از آن تاریخ تا انقلاب 1917م شوروی كلیه‌ی وسایل صید از روسیه وارد می‌‌شد و ماهیهای صید شده منحصراً به آن كشور صادر می‌گردید. انقلاب شوروی صنعت شیلات ایران را دچار فترت كرد؛ تا اینكه در 1306 ش شركت مختلط ایران و شوروی تاسیس گردید و تسلط روسیه بر شیلات مانند گذشته از سرگرفته شد، ولی در 1331 ش امتیاز روسیه‌ی شوروی پایان یافت و شركت سهامی شیلات ایران عهده دار امور شیلات خزر گردید. از آن تاریخ شیلات دریای خزر در تمام طول ساحل میان آستارا و خلیج گرگان در اختیار این شركت است كه در نواری به عرض 5 كیلومتر از ساحل و در 4 ناحیه فعالیت صید، نگاهداری، بسته‌بندی، و صدور ماهی و خاویار ایران را بر عهده دارد. ماهیهایی كه در دریای خزر صید می‌شوند، بر دو نوعند: 1. فلس‌دار مانند ماهی سفید، سوف، كپور، سیم، كلمه، آزاد و جز آن‌ها؛ 2. غضروفی مانند فیل ماهی، تاس ماهی، دراكول یا اوزن برون (ماهی خاویار) و امثال آن. در 1375 ش صید ماهی شمال بالغ بر 74.100 تن بوده كه از این مقدار 57 هزار تن ماهی كیلكا، 1.600 تن ماهی خاویار و 15.500 تن را سایر ماهی‌ها تشكیل می‌داده است.

در جنوب كشور از منابع غنی جانوری خلیج فارس و دریای عمان مانند ماهی، صدف، مرجان، اسفنج و جز آنها از زمان‌های بسیار دور بهره‌برداری می‌شده است؛ پس از آنكه مطالعات دامنه‌داری به وسیله‌ی كارشناسان دانماركی و ژاپنی درباره آبزیان دریاهای جنوبی به عمل آمد، در 1335 ش شركتی به نام «شركت سهامی ماهیگیری خلیج فارس »با مشاركت ژاپنی‌ها تشكیل گردید كه مركز آن آبادان بود؛ اما با مشكلاتی كه فعالیت این شركت مواجه گردید، شركای ژاپنی حاضر به ادامه كار نشدند و عملاً مشاركت آنها از میان رفت، ولی كارشناسان ژاپنی به استخدام شركت درآمدند. در اجرای قانون شیلات ایران مصوب 11/4/1339 ش و تشكیل شركت شیلات ایران، ماهیگیری خلیج فارس با تمام ابواب جمعی خود به شركت شیلات ایران واگذار شد و از آن تاریخ مسئولیت صید، نگاهداری، بسته‌بندی، بازاریابی، فروش و صدور آبزیان بر عهده‌ی شركت شیلات ایران است.

در خلیج فارس و دریای عمان اصولاً دو نوع ماهی صید می‌شود: انواع ماهی‌های ریز و كوچك، و ماهی‌های گوشتی بزرگ به نام عمومی تن مخصوص كنسرو سازی. در میان انواع مختلف ماهی‌های دیگر كه در دریاهای جنوب صید می‌شود، باید از شوریده، شیرماهی، قباد، حلوا، و همچنین میگو كه در سال‌های اخیر اهمیت فراوان پیدا كرده است، نام برد. در 1375 ش صید آبزیان در جنوب ایران بالغ بر 260.920 تن بوده كه از این مقدار 185.900 تن ماهی، میگو و لابستر(خرچنگ بزرگ خوراكی)، 56.700 تن آبزیان غیر معمول خوراكی، و 18.320 تن صید آب‌های بین‌المللی بوده است. در همان سال 65 هزار تن هم در آب‌های داخلی تولید شده كه 29.979 تن آن در مزارع پرورشی و 35.021 تن در منابع طبیعی و نیمه طبیعی به دست آمده است.